Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Çin’den elektrikli araç ithalatında yeni tarifenin uygulanacağını açıklarken, Çin yapımı elektrikli araçlara yüzde 100 gümrük vergisi uygulama kararı aldığını, ayrıca Çin’den ithal edilen çelik ve alüminyumdan da yüzde 25 gümrük vergisi alınacağını bildirdi.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ve ABD de benzer şekilde Çin menşeli elektrikli araçlara daha yüksek ithalat tarifeleri uygulamayı planlıyor.
ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, mayıs ayında Çin menşeli temiz enerji ürünlerine yönelik gümrük vergilerini artırmaya hazırlandığını ve elektrikli araçlara uygulanan vergileri yaklaşık 4 katına çıkaracağını açıklamıştı.
Son yıllarda Avrupa ülkelerinde satılan elektrikli otomobillerde Çinli üreticilerin payı hızla yükselirken, Çin’de üretilen düşük fiyatlı ve sübvanse edilmiş elektrikli otomobillerin satışları diğer rakiplerini hızla geride bırakıyor.
Öte yandan Rusya’dan ucuz doğalgazı reddeden Avrupa Birliği, ABD başta olmak üzere diğer ülkelerden daha pahalıya gaz alırken, sanayi üretiminde maliyetlerin artmasıyla birlikte küresel rekabetten giderek uzaklaşıyor.
Çinli markaların AB’de satılan elektrikli araçlardaki payı 2019’da yüzde 1’in altındayken, son dönemde yüzde 8’e ulaşırken, bu oranın, önlem alınmaması halinde hızla yükselmeye devam edeceği belirtiliyor.
Çin’in benzer segmentlerdeki elektrikli otomobil fiyatları Avrupa’da üretilen modellerin yüzde 20 altında seyrediyor.
Çin’de, BYD, SAIC, Geely gibi markalar ile Tesla ve farklı Avrupa şirketlerinin üretimleri yapılıyor.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, geçen yıl eylül ayında yaptığı “Birliğin Durumu” konuşmasında, Çin’den ithal edilen elektrikli otomobillerin soruşturulacağını açıklamıştı.
Von der Leyen, elektrikli araçların Avrupa için büyük potansiyele sahip bir sektör olduğuna işaret ederek, “Küresel pazarlar artık daha ucuz Çin elektrikli otomobilleriyle dolup taşıyor. Çin elektrikli otomobillerinin fiyatları devasa devlet sübvansiyonlarıyla yapay olarak düşük tutuluyor. Bu durum pazarımızın işleyişini bozuyor” değerlendirmesinde bulunmuştu.
AB Komisyonu, Çin’den Birlik üyesi ülkelere ithal edilen elektrikli otomobiller konusunda soruşturma başlatıldığına ilişkin resmi bildirimi ise bu açıklamanın ardından ekim ayında yayımlamıştı.
Destek ve sübvansiyonlar inceleniyor
Soruşturmada AB, hangi ülkenin markası olduğuna bakmaksızın Çin’de üretilen ve AB’ye gönderilen elektrikli otomobillere sağlanan destek ve sübvansiyonları inceliyor.
Çin menşeli elektrikli otomobillerin sübvanse edildiği ve bu durumun AB sanayisine zarar verdiğinin tespit edilmesi beklenen soruşturma sonucunda, Çin’den sübvansiyon alan ve AB ülkelerine gönderilen elektrikli otomobillere ek gümrük tarifeleri uygulanması söz konusu olacak.
AB Komisyonunun bu hafta elektrikli araç ithalatına geçici gümrük vergisi uygulayacağını Çin’e bildirmesi, böylece Pekin ile AB arasında bir ticari sürtüşmenin başlaması beklentisi de bulunuyor.
Çin’in bu duruma misilleme olarak bazı Avrupa ürünlerine yönelik benzer vergiler uygulaması bekleniyor.
Geçici tarifeleri kalıcı hale getirmeye yönelik karar alınması için ise üye ülkelerin onayı gerekiyor.
Yüzde 25 ilave vergi bekleniyor
AB, halihazırda Çin’in elektrikli otomobillerine yüzde 10 oranında gümrük vergisi uyguluyor. Tedbir çerçevesinde yüzde 10 ila 25 arasında ilave verginin konulması öngörülüyor.
Çin uzun süredir otomotiv sektörünü sübvanse etmediğini, çok verimli üretim gerçekleştirdiğini, ihracatının, batı ülkelerinin yeşil hedeflerine ulaşmasına yardımcı olduğunu savunuyor.
ABD yüzde 100 vergi koydu
Çin’le rekabeti sürdüren ABD de ek vergi kararı almış, Washington yönetimi, geçen ay Çin’den ithal edilen elektrikli otomobillerdeki tarife oranını 4 kat artırarak yüzde 100’e yükseltmişti.
Türkiye de yerli üretimin iç pazardaki payının yükseltilmesi ve korunması ile yurt içine yatırımların özendirilmesi amacıyla Çin menşeli benzinli ve hibrit binek otomobillere ithalat değerinin yüzde 40’ı seviyesinde ilave gümrük vergisi uygulanmasına karar vermişti.
Türkiye, daha önce, AB ve ABD’nin son dönemde uyguladığı elektrikli otomobillere ek vergi uygulamasına gitmiş ve Çin’den ithal edilen elektrikli otomobillere yüzde 40 ek vergi başlatmıştı.
Pekin ne diyor?
Yakın zamanda konuşan Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, yasadışı tek taraflı yaptırımlarını sürdürerek küresel kaos yaratan Washington’un diğer ülkeleri hedef alan yanlış bilgiler yaymaktan vazgeçmesi gerektiğini söylemişti.
“Dezenformasyonla kamuoyunu zehirlemek ve diğer ülkelerin imajını karalamak ABD’nin tutarlı bir uygulamasıdır” diyen Çin Dışişleri Sözcüsü, ABD’nin sadece Çin’in aşısı hakkında yanlış bilgi yaymakla kalmadığını, aynı zamanda “Bir Kuşak, Bir Yol” girişimini karalamak için bir kampanya yürüttüğünü anımsatırken, Çin’in yeni elektrikli araç endüstrisindeki aşırı kapasitesi hakkında da iftiralar yaydığını sözlerine eklemişti.
